Warszawa, dn.09.01.2012

Informacja Krajowego konsultanta w dziedzinie psychiatrii
w sprawie wystawiania recept na refundowane leki psychotropowe.

W związku z opublikowaniem przez Ministerstwo Zdrowia nowej listy leków refundowanych, od lekarzy psychiatrów docierają liczne sygnały dotyczące wątpliwości co do możliwości wystawiania recept na psychotropowe leki refundowane (N05 i N06 wg klasyfikacji ATC), poza wskazaniami zawartymi w charakterystyce produktu leczniczego.

Przypomnieć należy, że przy wypisywaniu leków obowiązuje nas przestrzeganie wskazań określonych w charakterystyce produktu leczniczego (wskazania „rejestracyjne”). Jednakże, wiele leków psychotropowych bywa powszechnie stosowanych także poza tymi wskazaniami. Taka praktyka może być akceptowana jedynie, gdy wyczerpane zostały możliwości stosowania leków wskazanych w konkretnych przypadkach: leki posiadające takie wskazania nie skutkują, są przeciwwskazane, nie są przez pacjenta tolerowane albo w ogóle nie ma leków zarejestrowanych w danym wskazaniu. Wówczas, zgodnie z obowiązującą nas zasadą dołożenia „należytej staranności” w wykonywaniu zawodu lekarza, można zastosować inne leki, o których lekarz posiada wiedzę, że mogą być zastosowane w konkretnych przypadkach. Za taką wiedzę można uznać informacje zawarte w opublikowanych niedawno Standardach leczenia farmakologicznego niektórych zaburzeń psychicznych.

Uważam, że w takiej sytuacji, wystawienie recepty na lek psychotropowy refundowany, jest uzasadnione. Należy pamiętać, że szereg leków (np. leki normotymiczne, leki przeciwdepresyjne) ma zastosowanie w innych – niż określonych we wskazaniach, zaburzeniach (np. zaburzeniach schizoafektywnych, organicznych zaburzeniach nastroju, zaburzeniach lękowych itp.) dlatego ich stosowanie w takich przypadkach jest uzasadnione. Należy przy tym pamiętać, że lekarz ma obowiązek udokumentowania swej decyzji w formie odpowiedniego wpisu w dokumentację medyczną pacjenta. Przez „odpowiedni wpis” należy rozumieć uzasadnienie dla przyjęcia takiej, a nie innej, strategii terapeutycznej.

Niedawno przyjęta do praktyki lista chorób „przewlekłych” jest aktualna, ale w świetle nowych przepisów dotyczących wystawiania recept, nie ma znaczenia (nie istnieje kategoria „choroba przewlekła” oraz litera „P” na recepcie). Ponieważ najwięcej wątpliwości budzi występujące na liście leków refundowanych określenie „choroby psychiczne lub upośledzenia umysłowe” proponuję przyjąć, że dotyczy to wszystkich kategorii diagnostycznych według ICD-10, czyli od numeru F00 do F99.

Ponadto informuję, że przygotowałem dla Ministerstwa Zdrowia listę leków psychotropowych, które znalazły się na ostatnio opublikowanej liście leków refundowanych, a które – moim zdaniem – powinny być także refundowane w innych, niż zamieszczone w charakterystyce produktu leczniczego – wskazaniach. Należy oczekiwać, że lista takich leków, refundowanych także poza wskazaniami rejestracyjnymi, zostanie przez Ministerstwo przyjęta i opublikowana, co rozwiąże dylematy, przed jakimi stoi obecnie wielu lekarzy.

Ponieważ obecny komunikat przygotowany został w okresie gdy sytuacja dotycząca tzw. ustawy refundacyjnej jest bardzo dynamiczna, sugeruję śledzenie czy treść tego komunikatu wkrótce nie będzie musiała być zaktualizowana.

Konsultant krajowy w dziedzinie psychiatrii
Prof. dr hab. med. Marek Jarema

Dokument do pobrania w sekcji Dokumenty serwisu