Zarząd Główny wystosował nastepujące pismo do Ministra Zdrowia.

Warszawa, 15. września 2015 r.

Pan
Profesor Marian Zembala
Minister Zdrowia

Szanowny Panie Ministrze,
w związku z uchwaleniem przez Sejm RP Ustawy o zdrowiu publicznym i nowym zakresem zadań Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego, związanych z zapewnieniem w Polsce nowoczesnej i odpowiadającej oczekiwaniom opieki psychiatrycznej, zwracamy się do Pana Ministra  - jako organizacja reprezentująca  pracowników psychiatrii, ale świadoma  również potrzeb i opinii chorych oraz ich rodzin -  o podjęcie działań administracyjnych stanowiących  punkt wyjścia do zreformowania opieki psychiatrycznej w Polsce i zapewnienia jej analogicznego, proporcjonalnego i równie pomyślnego rozwoju, jak następuje to w przypadku opieki nad chorymi kardiologicznie czy onkologicznie. 
 

Polska psychiatria należy w Europie do najbardziej zaniedbanych. Realne zapotrzebowanie na pomoc psychiatryczną obejmuje co najmniej 5-10% populacji, co przy bardzo ograniczonej i nierównomiernej dostępności opieki oraz braku aktywnych, systemowych rozwiązań pozwalających na wczesną identyfikację i wczesne rozwiązywanie problemów zdrowotnych oraz na kompleksowość i ciągłość  opieki - skutkuje nie tylko ludzkimi dramatami, ale także poważnymi stratami społecznymi i ekonomicznymi. Potęguje te skutki mało racjonalny, stagnacyjny system finansowania świadczeń psychiatrycznych oraz brak środków na inwestycje w zaniedbaną, czasem archaiczną  infrastrukturę i  rozwój kadr. Liczba zarejestrowanych samobójstw wzrosła w ostatnich latach ponad dwukrotnie.
Te przyczyny stworzyły sytuację alarmującą. Uważamy, że nie można dłużej czekać i odsuwać w bliżej nieokreśloną przyszłość absolutnie niezbędnych i pilnych działań reformujących – modernizacji i innowacji. Zadania w tym obszarze zdecydowanie wykraczają poza typowe dla zdrowia publicznego zadania związane z promocją zdrowia, edukacją zdrowotną  i prewencją zaburzeń psychicznych. 
 

Szanowny Panie Ministrze, zwracamy się do Pana o podjęcie inicjatywy w obszarze zdrowia psychicznego Polaków, które jak każdy wymiar cierpienia jest przecież apolityczne i niezależne od programów ugrupowań partyjnych. Oczekujemy:

1. podjęcia w Ministerstwie Zdrowia przerwanych prac nad rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie NPOZP, tj. nad programem reformy psychiatrycznej opieki zdrowotnej na lata 2016-2020,
2. powołania w Ministerstwie Zdrowia ośrodka inspirującego, koordynującego i monitorującego zadania reformatorskie w opiece psychiatrycznej, w tym kontynuację podjętych prac nad wprowadzeniem kompleksowych, terytorialnie odpowiedzialnych świadczeń realizowanych przez centra zdrowia psychicznego – mogłyby to być np. Departament lub Wydział Zdrowia Psychicznego,
3. podjęcia kroków niezbędnych do zapisania w najbliższej nowelizacji Ustawy o ochronie zdrowia psychicznego zapisów umożliwiających Ministrowi Zdrowia podjęcie odpowiedzialności za realizacją Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego i przeznaczenie na ten cel niezbędnych środków z budżetu państwa,
4. podjęcia decyzji racjonalizujących wydatki na opiekę psychiatryczną, poprzez:

• urealnienie kosztów leczenia psychiatrycznego do poziomu zapewniającego możliwość zbilansowania przez podmioty lecznicze przechodów i wydatków, powszechny i równy dostęp do systemu środowiskowej opieki psychiatrycznej, w tym do hospitalizacji w warunkach nieurągających ludzkiej godności, oraz do nowych, innowacyjnych technologii medycznych,
• wyodrębnienie w budżecie Ministra Zdrowia, już od roku 2016, środków przeznaczonych na systemowe inwestycje i innowacje związane z realizację NPOZP – ich racjonalną wysokość można szacować na co najmniej 50-100 mln zł rocznie, z możliwością aprecjacji w kolejnych latach,  
• wsparcie w pozyskiwaniu dodatkowych źródeł finansowania, np. z europejskich funduszy:  rozwoju regionalnego, czy społecznego.

Z wyrazami szacunku

Prof. Janusz Heitzman
Wiceprezes Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego