Centrala NFZ w swoim komunikacie z dnia 17.03.2020 wskazuje na możliwość wykonywania i rozliczania świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnym w ramach umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień oraz program pilotażowy w centrach zdrowia psychicznego z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych. 

Wstęp

Celem tego dokumentu jest uporządkowanie stanu prawnego. Staramy się na bieżąco monitorować rozporządzenia wydawane przez rząd i komunikaty NFZ. Mamy świadomość, że dla wielu świadczeniodawców i profesjonalistów opieki psychiatrycznej zapisy tych aktów prawny mogły nie być jasne. Liczymy, że poniższe podsumowanie ułatwi funkcjonowanie placówek psychiatrii ambulatoryjnej.

Najważniejsze zasady wynikające z ostatnich rozporządzeń MZ/RM i komunikatów Centrali NFZ 
(oraz przypomnienie o zasadach generalnych):

1. Dopuszczalne jest wykonywanie w formie online  wszelkich świadczeń ambulatoryjnych finansowanych w ramach kontraktu z NFZ. NFZ rekomenduje czasowe ograniczenie psychoterapii grupowej, i działalności oddziałów dziennych. Oznacza, że należy rozpatrywać przypadki indywidualnie, tj. czy wszyscy ze względu na stan psychiczny mogą być w opiece ambulatoryjnej i na ile można ją dla nich zorganizować.  
    

2. Forma komunikacji wyżej wymienione świadczenia mogą odbywać się za pośrednictwem systemów teleinformatycznych (komunikatory internetowe) lub systemów łączności (rozmowa telefoniczna). Lekarz może podczas wizyty wystawić e-receptę, e-ZLA. 
    

3. Miejsce udzielania świadczeń - miejsce, w którym przebywa świadczeniodawca w momencie udzielania świadczeń (nie musi to być adres placówki) [redakcja 10.04]
   Z uwagi na wiele zapytań dotyczących tego punktu zachęcamy do zapoznania się z Ustawą o działalności o działalności leczniczej - https://www.lexlege.pl/ustawa-o-dzialalnosci-leczniczej/art-24/
   Art. 24. dział. lecznicza - Regulamin organizacyjny podmiotu wykonującego działalność leczniczą
   1. W regulaminie organizacyjnym podmiotu wykonującego działalność leczniczą określa się w szczególności [...]:
   5) miejsce udzielania świadczeń zdrowotnych – w przypadku udzielania świadczeń zdrowotnych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, miejscem udzielania świadczeń jest miejsce przebywania osób wykonujących zawód medyczny udzielających tych świadczeń;
   Można tą interpretację znaleźć jeszcze wielu innych miejscach [Prezentacja eZdrowie/MZ - slajd 21], [Serwis RPO], [Komunikat MZ - 1 dokument do pobrania, przedostatni akapit].
    

4. Termin i czas udzielania świadczeń: 

   1. muszą być wykonywane w godzinach pracy przewidzianych w harmonogramie danej komórki organizacyjnej zgłoszonym do NFZ. 

   2. sesja psychoterapii trwa 60 minut.
       

5. Świadczenia offline (czyli pacjent w poradni)
   Przy zachowaniu środków ostrożności - vide w bibliografii Raport techniczny ECDC z marca 2020

   1. podawanie leków o przedłużonym uwalnianiu

   2. monitorowanie klozapiny i litu
       

6. Bez skierowania:

   1. do lekarza psychiatry i lekarza psychiatry dzieci i młodzieży

   2. świadczenia w zakresie uzależnień

   3. świadczenia psychologiczne, psychoterapeutyczne i środowiskowe dla dzieci i młodzieży w Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży

   4. porada psychologiczna w ramach Punktu Zgłoszeniowo - Koordynacyjnego działającego w pilotażowym Centrum Zdrowia Psychicznego
       

7. Ze skierowaniem (od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, np. PZP lub POZ)

   1. do psychologa, psychoterapeuty. 

   2. e-skierowań - niestety aktualnie (2.04.2020) nie obowiązują w psychiatrycznej opiece zdrowotnej
      Wg rozporządzenia nr z 31.03.2020 -  Świadczeniobiorca ma obowiązek dostarczyć świadczeniodawcy [...] nie później niż w dniu udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej wykonywanego na podstawie tego skierowania. [zmiana 02.04]
       

8. Weryfikacja tożsamości i eWUŚ pacjenta [korekta 05.04]

   1. podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności potwierdzają tożsamość świadczeniobiorcy [...]  na podstawie danych przekazanych przez tego świadczeniobiorcę za pośrednictwem tych systemów, w tym przez telefon. 

   2. niepotwierdzony eWUŚ - świadczeniobiorca może złożyć oświadczenie o przysługującym mu prawie do świadczeń opieki zdrowotnej za pośrednictwem systemów, w tym przez telefon.

   3. Należy pamiętać, że gdy pacjent jest nieubezpieczony korzysta z prawa do świadczeń na podstawie art. 10 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (od 1 stycznia 2018 r. obejmuje on wszystkie zaburzenia psychiczne). Zgodnie z art. 12 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej nie narusza ona przepisów o świadczeniach udzielanych bezpłatnie bez względu na uprawnienia z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.
       

9. Prowadzenie dokumentacji medycznej:

   1. udzielenie świadczenia należy odnotować w dokumentacji medycznej

   2. należy wskazać narzędzie komunikacji, a w przypadku sesji - wpisać czas rozpoczęcia i zakończenia świadczenia (sesja musi trwać 60 min).
       

10. Kodowanie procedur medycznych wykonywanych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności:

    1. 89.0099 - porada lekarska 

    2. 94.471 - porada psychologiczna 

    3. 94.481 - sesja psychoterapii 

    4. 94.482 - wizyta instruktora terapii uzależnień .

    5. 94.483 - wizyta terapeutyczna [dot np. terapeuty środowiskowego* (ale nie domowej) z datą obowiązywania wtecz, tj. od 17.03.2020r.] [korekta 05.04]

    6. 89.0098 - wizyta [prawdopodobnie logopeda, pedagod specjalny* z datą obowiązywania od 01.03.2020 r.] [koretka 05.04]
       * to wymaga doprecyzowania w NFZ

        

11. Jakich świadczeń NFZ nie rekomenduje?*

    1. świadczenia grupowe 

    2. w oddziałach dziennych, szczególnie dedykowanych dzieciom i młodzieży oraz seniorom
       * Słowo “rekomenduje” oznacza, że należy rozpatrywać przypadki indywidualnie, tj. czy wszyscy ze względu na stan psychiczny mogą być w opiece ambulatoryjnej i na ile można ją dla nich zorganizować. 
        

12. Zaliczki, terminy rozliczeń i płatności. W przypadku ograniczenia lub zawieszenia działalności, utrzymane na dotychczasowym poziomie zostają miesięczne płatności z tytułu realizacji umów z Narodowym Funduszem Zdrowia niezależnie od liczby sprawozdanych świadczeń. Oznacza to możliwość wystawienia rachunku z kwotą wynikającą z wartości umowy na dany miesiąc. Świadczenia niewykonane w tym okresie, powinny być udzielone do końca okresu rozliczeniowego (tj. do 31 grudnia 2020 r.).
    Dodatkowo skrócono terminy składania rozliczeń do NFZ i terminów płatności za świadczenia do odpowiednio 7 i 5 dni.

Bibliografia:

1. Komunikat z dnia 14 marca 2020 do świadczeniodawców w sprawie zmiany zasad rozliczania świadczeń opieki zdrowotnej
   https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/komunikat-dla-swiadczeniodawcow,7642.html 

2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
   http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200000437

3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień
   http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200000456

4. Komunikat z dnia 17-03-2020 dotyczący realizacji i rozliczania świadczeń w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień oraz program pilotażowy w centrach zdrowia psychicznego w związku z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych .
   https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/teleporady-w-opiece-psychiatrycznej-leczeniu-uzaleznien-i-programie-pilotazowym-w-centrach-zdrowia-psychicznego,7654.html

5. [Oryginalne] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień [tekst nie jednolity - bez uwzględnienia rozporządzenia z dnia 16.03.2020]
   http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190001285

6. e-skierowania - pytania i odpowiedzi dla pracowników medycznych uprawnionych do wystawiania e-skierowania
   https://p1.csioz.gov.pl/fileadmin/user_upload/e-skierowanie/e_skierowanie_pytania_i_odpowiedzi_5e53dea14ff97.pdf

7. Profilaktyka i kontrola zakażeń wirusem powodującym COVID-19 w placówkach ochrony zdrowia. Raport techniczny ECDC z marca 2020 https://www.mp.pl/covid19/covid19-kompendium/229937,profilaktyka-i-kontrola-zakazen-wirusem-powodujacym-covid-19-w-placowkach-ochrony-zdrowia-raport-techniczny-ecdc-z-032020

8. Komunikat NFZ dla świadczeniodawców z 25 marca 2020 - Opublikowano nową wersję słownika ICD-9 w wersji 5.48.
   https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/komunikat-dla-swiadczeniodawcow,7671.html

9. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii 
   http://isip.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200000566

10. Komunikat do świadczeniodawców I poziomu referencyjnego w związku z rozpoczęciem działalności dnia 1 kwietnia 2020 r.
    https://www.gov.pl/web/zdrowie/komunikat-do-swiadczeniobiorcow-i-poziomu-referencyjnego

Inne polecane treści [nie związane z NFZ]:

• Zasady prowadzenia wizyt online w opiece psychiatryczne
• Psychiatria - COVID-19 ważne materiały

Copyright © 2020 Polskie Towarzystwo Psychiatryczne